không gia ĐÌNH

Hector Malot, sinh năm 1830 ở miền Bắc nước Pháp, là một nhà văn chuyên viết tiểu thuyết, được bạn đọc người Pháp yêu mến. Những tiểu thuyết của ông như Không Gia Đình, Trong Gia Đình, Pông-Pông, Rô-Manh Can-Bơ-Ri...đều lành mạnh, hấp dẫn. Ông mất năm 1907.

Trong các tiểu thuyết của Hector Malot thì Không Gia Đình nổi tiếng hơn cả. Tác phẩm này đã được giải thưởng của Viện Hàn lâm Văn học Pháp. Nhiều nước trên thế giới đã dịch và xuất bản nhiều lần. Từ hơn một trăm năm nay, nó đã trở thành những người bạn thân yêu của thiếu nhi Pháp và nhiều nước khác trên thế giới. Không những thiếu nhi, mà những bậc cha mẹ, anh chị, thầy cô giáo và tất cả những ai yêu mến trẻ em đều đọc Không Gia Đình rất say mê, hứng thú. Đó là cuốn tiểu thuyết được bình chọn hay nhất về đề tài giáo dục ở Pháp vì qua một câu truyện lý thú, nó giải đáp cho người ta nhiều câu hỏi luôn luôn mới mẻ về việc nuôi dạy thiếu nhi.

Không Gia Đình kể chuyện về cậu bé Rê-mi. Rê-mi bị bắt cóc khi còn nhỏ. Sau đó, bị bán để theo một đoàn xiếc thú, rồi dẫn đầu đoàn ấy đi lưu lạc khắp nước Pháp và cuối cùng tìm thấy gia đình.

Em bé Rê-mi ấy đã lớn lên trong gian khổ. Em đã chung đụng với mọi hạng người, sống khắp mọi nơi, "nơi thì lừa đảo, nơi thì xót thương". Em đã lao động mà sống, lúc đầu là dưới sự dạy bảo của một ông già đã từng trải và đức hạnh - cụ Vi-ta-li.

Về sau Rê-mi tự lập. Không chỉ lo cho mình mà em còn phải lo việc biểu diễn và kiếm sống cho cả một gánh hát rong. Có khi em và cả đoàn lang thang suốt mấy hôm liền không có gì trong bụng. Có lúc em suýt chế vì rét và đói. Cũng có khi em bị lụt ngầm chôn trong giếng mỏ nhiều ngày đêm. Đã có khi em được nuôi nấng đàng hoàng, no ấm...Nhưng dù ở đâu, trong cảnh ngộ nào, em vẫn noi theo nếp rèn dạy của cụ Vi-ta-li giữ phẩm chất làm người. Đó là lòng yêu lao động, tự trọng, ngay thẳng, biết nhớ ơn nghĩa và luôn luôn muốn làm người có ích. 

Bên cạnh Rê-mi có chú bé nghệ sĩ Mát-chi-a khôn ngoan, lanh lợi, tháo vát, tận tình với bạn bè, một tài năng nghệ thuật nở sớm công với một tấm lòng vàng. Con chó Ca-pi khôn như người và rất có nghĩa. Chú khỉ Giô-li-cơ liến láu đáng thương...Những con người và con vật ở đây được dựng lên linh hoạt sống động, sẽ gây nhiều hứng thú cho bạn đọc nhỏ tuổi.

Qua câu chuyện phiêu lưu hết sức hấp dẫn của chú bé Rê-mi, người ta thấy cuốn sách ca ngợi lao động, ca ngời tinh thần tự tin của tuổi trẻ, phát huy ý thức chịu đựng gian khổ, ca ngợi lao động nghệ thuật, khuyến khích tình bạn chân chính. 

Nó phản ảnh cảnh lao động và sinh hoạt bấp bênh, nguy hiểm, đầy đe doạ của người thợ mỏ và của nhân dân lao động thành phố trong xã hội tư sản. Đồng thời nó thể hiện tình thương người, lòng biết ơn, tình hữu ái giai cấp ở những người lao động. Quyển sách lại diễn tả nhiều cảnh đẹp thiên nhiên, nhiều cảnh sinh hoạt hấp dẫn ở nông thôn và thành thị, giúp bạn đọc thêm phần hứng thú khi theo dõi câu chuyện lại có thể mở rộng thêm hiểu biết.

Không Gia Đình luôn cuốn hút, hấp dẫn người đọc vì đây chính là những cuộc phiêu lưu của lòng dũng cảm và tình cảm gia đình. Qua ngòi bút điêu luyện của Hector Malot, chúng ta hiểu thêm về nước Pháp, về cuộc sống khó nhọc của người lao động và phẩm chất tốt đẹp của họ. Đó là lòng nhân ái, biết cưu mang giúp đỡ người hoạn nạn. Đó là lòng yêu cuộc sống, sự không ngại khó để đạt mục đích. Và hơn tất cả là biết giữ gìn nhân cách trung thực, luôn ngẩng cao đầu trong bất cứ hoàn cảnh nào. 

Chính vì vậy, Không Gia Đình đã được xứng danh nhận giải thưởng của Viện Hàn lâm Văn học Pháp. Không Gia Đình đã vượt qua biên giới nước Pháp và tồn tại lâu dài với thời gian cũng chính vì lẽ đó.